Çocuklar İçin Disiplin Gerekli Mİ?

            Disiplin ilkelerinde tereddüt yaşayan aileler çocuk yetiştirme ilkelerinden habersizdir. Disiplin vurma kırma değildir. Örneğin, bitki disiplini olmadan bitki yetiştirmek kara düzendir. Aile disiplini aynı zamanda ev disiplinidir. Ev disiplininde yemek odası takımının, yatak odasına konulması nasıl doğru değilse, çocuk disiplinindeki kafa karışıklığı da o düzeyde telafi edilmesi gereken bir durumdur.

            Disiplinde kafa karışıklığı yaşayan anne baba, zamanla çocuğun gidişatından rahatsızlık duymaya başlayacaktır. İçlerinde gizli bir öfke de belirecektir. Çünkü nasıl hareket etmeleri gerektiğini bilmiyorlardır. Ebeveynler kendilerini suçlu hissederler. Her istediğini yaptırtmaya çalışan çocuk aile içinde zamanla despot olur. Bazı anlar çocuk anne baba için nankör yaratık haline gelir. Sebep disipline edilmeyen tutum ve davranışlardır. Disipline edilmemiş turşu bile tat vermez. Disiplini burada ahenk, uyum, düzen olarak algılamamız gerekir. Yasaklar “yasak” olduğu için değil, huzur ve ahenk için olmalıdır.

            Disiplin, ahenk olduğu için ailenin çocuğa olan tepkisi de adilâne olmalıdır. Sağlıklı yetişen bir çocuk, aynı zamanda anne babanın kızgınlığına şahit olan çocuktur. En iyi anne baba dahi çocuğuna sinirlendiği anlar yaşar. Zaten hiç kızmayan, belli başlı kurallar koymayan anne baba bunun zararını görür. Ancak bu uygulamanın bile bir disiplini olmalıdır. Hatalarını çocuğuna karşı kabul eden aile daha rahat olur. Çünkü çocuk, böyle bir ailenin karşısında korkularını, tedirginliklerini rahat açar. Böylece anne babanın önlem alma imkânı ve zamanı doğar.

            Çocuğun başarılı olması, ona sert davranmaktan geçmez, onun zayıf noktalarını görerek kabul etmekten geçer. Kızgınlık ve kurallar bilinçli ve kontrol altında olursa isabetli olur; bilinçsiz ve dağınık kurallar çocuğun düşmesine sebep olan kaygan zeminlerdir.

            İlköğretim başlangıcında ailenin “iyi” ve “kötü” ile ilgili anlattığı her şey bu andan itibaren çocuğun kafasına kazınır, kendisine anlatılanları ömür boyunca unutmaz. Aslında çocuk neyi yapması gerektiğini, neyi yapmaması gerektiğini bilir. Ancak tıpkı bazı büyükler gibi hatalar yapar. Kendisine bu hataların hatırlatılması onları öfkelendirir. Hele sık sık çocuğa olumsuz yönlerinin hatırlatılması çocuk üzerinde hiç de iyi sonuçlar doğurmaz. Özellikle olumlu ve başarılı yönleri takdir edilen çocuk daha sağlıklı gelişmektedir. Disiplin denilen olayın içerisindeki pozitif sistematik yaklaşım da işte bir bakıma budur. Değilse, disiplin, çocuğun başarısızlıklarının ve yanlışlarının yüzüne vurulup, kızılması değildir.

            Kaba ve kötü alışkanlıklar anne babayı çok üzer. Fakat anne baba olarak sizlerin çocukta isyan olarak gördüğünüz itiraz dolu davranışlarını makul karşılamanızda gerekiyor. Belli yaştaki çocuklarda (ortalama 12-15 yaş) “her şeye itiraz” aslında onun normal şartlarda gelişim içerisinde olduğunun göstergesidir.

            Otorite özlemi süreci olarak isimlendireceğimiz bu süreç, çocukların büyüklere özendiği ve onlar gibi olmaya çalıştığı kritik bir dönemdir. Bu durumda çocuğa sürekli kızarak, onu eleştirerek değil, okul, aile ve arkadaşlık hayatında denge sağlayarak yardımcı olabiliriz.

            Çocuğun yetişkinlik çağına geldiğinde iş, aile ve sosyal hayatında mesleğinden ve çevresinden zevk alabilmesi, mutlu huzurlu olabilmesi, öncelikle küçük yaşlarda ailesinden gördüğü sıcak ve dengeli ilgiye bağlıdır. Eğer anne baba agresif yapıdaysa, aile içi kavgalar yaşanıyorsa, komşularla iyi geçinilmiyorsa, akraba ilişkileri olumsuzsa, böyle bir ailede büyüyen çocuğun sağlıklı olması beklenemez.

            Anne babalar olarak çocuğa diğerlerinden farklı olduğu hissi verilmemelidir. Çünkü zamanla toplulukların içine girmesi zorlaşır, hatta imkânsızlaşır.

            Çocuğun okuldaki öğretmeni anne baba için verimli bir eşgüdüm aracıdır. Çünkü öğretmenin elinde çocuğu girgin yapacak ölçekler vardır. Öğretmenle yapılacak diyalog neticesinde, öğretmenin çocukla ilgili bilmediği yönler ona anlatılır. Böylece çocuk hakkında daha sağlıklı bilgi sahibi olan öğretmen, teneffüslerde, sınıf içinde arkadaşlarıyla daha sağlıklı ilişkiler kurmasında yardımcı olur.

            Anne babaların ev içinde çocuğa yardımı, gelen arkadaşlarının güler yüzle karşılanarak onların kaynaşmalarını sağlamak şeklinde gerçekleşebilir.

            Çocuğun birebir sosyalleşmesi için denenecek en güzel yollardan biri, çocuğun sınıf arkadaşlarından birkaçını yemeğe davet olacaktır. Önlerine çocukların seveceği yemekler konabilir. Ayrıca piknikler de en güzel kaynaşma alanlarıdır.

            Anne baba, aslında ilk planlarda arkadaş seçimini çocuğa bırakmalıdır. Örneğin yemeğe davet edeceği arkadaşını bırakın kendisi seçsin. Sizin seçeceğiniz arkadaşı isabetli olmayacaktır.

            Dürüst ve maneviyatı güçlü anne babanın çocuğu, onların verdiği terbiyeyi, güzelliği çocukluğunun belli sürecinde dikkate almıyor gibi görünse de ileride anne babası gibi dürüst bir insan olma ihtimali yüksektir. Zira, verilen hiçbir terbiye, hiçbir dürüstlük dersi boşuna değildir, er veya geç semeresi alınır.  

Çocuk Eğit Blog