Anasınıfı ve ilkoğretim 1.sınıf öğretmenlerine tekerlemeler

Çocuk edebiyatında masallar, çocuk öyküleri, çocuk tiyatroları gibi eserler yer alır.

Çocuğun yaş özellikleri, psikolojik özellikleri, dil özellikleri, çocuğa verilmek istenen mesaj, çocuğa göre konuların seçimi, eğlendiriciliği, macera, teknoloji, cinsiyet özelliği de dikkate alınarak hazırlanan eserlerin üretilmesi önemlidir. 

Yarının büyüğü olacak çocukların duygu ve düşünceleri zedelenmemeli, hassasiyetle korunmalıdır. Eserler özenle hazırlanmalı, eğitici, öğretici, öğrenmeye merak uyandırıcı özelliklere de yer verilmelidir.

Parmak oyunları, bilmeceler, tekerlemeler (sayışmalar da içinde yer alabilir) çocukların hoşlandığı, ilgi uyandıran, dil gelişimini destekleyen, öykü öncesi dikkat toplamaya yardımcı olan, etkinlik aralarında söylenebilen, zihin gelişimini destekleyen, oyunlarda ebe seçimine yardımcı olan, parmak oyunları ile küçük kas gelişimini destekleyen, hoş duygular yaşatan anadil çalışmalarıdır.


TEKERLEME: Yarı anlamlı,yarı anlamsız,tekrar eden, kulağa uyumlu gelen,ağızdan ağıza yuvarlanarak söylenen söz dizileridir.

TEKERLEMELERİN FAYDALARI:

1-Çocuğun kelime hazinesini geliştirir.

2-Ses uyumunu farkettirerek müzik kulağına destek verir.

3-Dilin kullanımını fiziksel olarak destekler.

4-Hoş vakit geçirtir, neşelendirir, duygusal gelişimi destekler.

5-Çocuğun arkadaş ilişkilerine destek vererek,sosyalleşmesine yardımcı olur.

6-Bilişsel gelişime destek verir.

7-Bellek ve dikkat gelişimine destek olur.

8-Sayışmalarda EBEnin bulunmasına destek verir.

9-Etkinlik aralarında, öykü öncesinde dikkati toplamak için kullanılır.

10-Tekerlemede geçen bazı kavramların oluşmasına yardımcı olur.


TEMİZLİK

Ellerim tombik tombik
Kirlenince çok komik
Kirli eller sevilmez
Güzelliği görülmez
Dişlerim bakım ister
Hele saçlar, hele saçlar
Uzayınca tırnaklar
Kirlenince kulaklar
Bize pis derler, pis derler

ELLERİM PARMAKLARIM

Sağ elimde 5 parmak
Sol elimde 5 parmak
Say bak, say bak, saaaay bak
Hepsi eder 10 parmak
Sende istersen say bak
Say bak, say bak, saaaay bak

KÜÇÜK DOSTUM

Küçük dostum gelsene
Ellerini versene
Ellerimizle şap şap
Ayaklarımızla rap rap
Bir şöyle, bir böyle
Dans edelim seninle

ALİ DAYI

Ali dayının keçileri
Kıpır kıpır kişniyor
Arpa saman istiyor
Arpa saman yok
Kilimcide çok
Kilimci kilim dokur
içinde bülbül okur
Hop çikolata çikolata
Akşam yedik salata

LEYLEK

Leylek, leylek lekirdek
Hani bana çekirdek
Çekirdeğin içi yok
Sarı kızın saçı yok

ÖRDEK

Çek çıkalım,çayıra
Yem verelim, ördeğe
Ördek yemi yemeden
Ciyak, mıyak demeden
Aldım,baktım
Kimi çıkardım

SAKSAĞAN

Saksağan sek sek
Kuyruğu tümsek
Kuyruğuna binelim
Bizim köye gidelim

KEÇİLER

Ayşe hanımın keçileri
Hop hop hopluyor
Arpa, saman istiyor
Arpa, saman yok
Kilimcide çok
Kilimci kilim dokur
İçinde bülbül okur
İki kardeşim olsa
Biri ay, biri yıldız
Biri oğlan,biri kız
Hop çikolata, çikolata
Akşam yedim salata

YAĞMUR

Yağ, yağ yağmur
Teknede hamur
Bahçede çamur
Ver Allah ım ver
Sicim gibi yağmur

KARGA

Karga karga gak dedi
Çık şu dala bak dedi
Çıktım baktım o dala
Şu karga ne budala
Karga seni tutarım
Kanadını yolarım

KUZU

Kuzu kuzu meeee
Bin tepeme
Haydi gidelim
Ayşe teyzeme

OYUN

Ooooo
İğne battı
Canımı yaktı
Tombul kuş
Arabaya koş
Arabanın tekeri
İstanbul un şekeri
Hop hop altıntop
Benden başka oyun yok

LEYLEK

Leylek leylek havada
Yumurtası tavada
Geldi bizim hayata
Hayat kapısı kitli
Leyleğin başı bitli

EBE NEREDE?

Ebe ebe nerede?
Su doldurur derede
Dere boyu çalılık
Derede olur balık
Şu ebe de ne alık
Oltamı attım
Balığı tuttum
Balık suya dalamaz
Ebe beni bulamaz
1-2-3-4-5-6-7
Bunu kim yedi
Diyen dedi onyedi
Yağlı böreği kim yedi?

ÇARŞI

Çarşıya gittim
Eve geldim, hanım yok
Bebek ağlar, beşik yok
Çorba taşar, kaşık yok
Ali Baba öldü, tabut yok

SİMİT

Ödemiş'in unundan
Gölcük'ün suyundan
Yeni çıktı fırından
Sıcak gevrek

BENZETME

Elleri yaprak sarması
Kolları patlıcan dolması
Burnu Burgaz nohutu
Gözleri Beydağ payamı
Kaşları Gölcük sülüğü
Alnı Bozdağ yaylası
Yavrum demiş anası

NURİ

Nuri attı iki taş
Bir cam kırıldı,
Bir de baş
Nerede kaldı terbiye
Doğru söyle arkadaş
Yaramazlar tutarlar
Merdivenden atarlar
Tıngır mıngır giderken
Arkasından bakarlar.

MASAL

Masal masal martladı,
İki sıçan atladı
Biri tos vurdu bardağa,
Gelin çıktı,çardağa.

YEMİŞ

Güm güm gümüş
Al sana memiş
Al sana para
Ver bana yemiş
Yemişçinin tablası
Ebe oldu ablası

SAYILAR

Beş keçi
On oğlak
Yirmi aslan
Otuz kaplan
Kırk tilki
Elli tavşan
Altmış akıl
Yetmiş fikir
Seksen horoz
Doksan tavuk
Yüz yumurta
Vur sırtına
Git Mısır'a
Dön dolaş gel
Yine bu hasıra

ÇEKİRDEK

Leylek leylek havada
Yumurtası tavada
Hani bana çekirdek
Çekirdeğin sapı yok
Süleyman' ın saçı yok
Sarı kızın suçu yok

HOŞAF

Üç tas has hoşaf
Üç tunç tas kayısı hoşafı
Paşa tası ile
Beş has tas kayısı hoşafı.

BAHÇE

Bahçelerde tahta
Biz gidiyoruz bu hafta
İneğimiz doğurdu
Adı olsun kel Fatma

KANTAR

Kırk kantar
Kırkar kırkar
Kantar tartar.

KİRAZ

Allı kiraz
Ballı kiraz
Bana gel biraz
Kiraz vakti geçti
Gel beraber oynayalım
Eşim seni seçti
Kalem kaşlar
Kalbur kulak
Bitli çanak

PASTA

Teyzesi tepeli
Kulakları küpeli
Dedesi hasta
Çorbası tasta
Biz gideriz dansa
Orda yeriz pasta

BAYRAM

Yarın bayram,
Bir kaşık ayran
Size de yeter,
Bize de yeter

İBİŞ İLE MEMİŞ

İbiş ile Memiş mahkemeye gitmiş.
Mahkemeleşmiş mi?
Mahkemeleşmemiş mi?

İT BİT

İt iti itti
Bir iti itti
İT biti itti
Bit gitti
İt gitti
itti
Bitti
Gitti

AY DEDE

A a ay dede
Senin evin nerede
Evin yoksa bize gel
Oynarız hep birlikte.

KEÇİ KULAĞI

Nereye babam nereye
Tarlaya kızım tarlaya
Tarlada keçi kulağı
Gelinlerin duvağı

İĞNE İPLİK

İğne iplik
Derme diplik
Çelik çubuk
Sen çık...
Dama çıktım
Çalı kestim
Bir alaca yılan gördüm
Yılan bizim nemiz olur?
Sokaklarda temiz olur
Al çık,
Balçık
Sana dedim:
Sen çık

ELMA

Al elma,sulu elma
Öyle güzel dalda durma
Alır seni yerim.
Kan katarım kanıma.

KUZU

Minik kuzu me, me.
Dedi beni dövme
Büyür süt veririm,
Hem sana hem kedine.

ZİL

Zili astım kapıya.
Haber verdim Kaya' ya.
Kaya kapıya gelmezse,
Söylerim Esra'ya.

SEVERİM

Temiz bir masayı.
Cici boyalı kapıyı.
Bir de büyük Ata' yı,
Çok severim.

ATIŞMA

Ayakkabım çıktı delik.
Gittim aldım bir terlik.
Terlikçi para almadı,
Verdim ona bir teklik.
Lık lik deme
Dağlık,bağlık gezme.
Sen benimle atışamazsın,
Gel oyunbozanlık etme.

YAZ

Yaza yaza yaz geldi.
Derelere kaz geldi.
Daha yazacaktım ama,
Kaleme zam geldi.

PARMAK

Bir elimde beş parmak.
İnanmazsan say da bak.
Bir, iki, üç, dört,beş.
Beş de öteki elimde,
On etmez mi kardeş?

YAŞAMAK İÇİN

Mumcu mum yapar.
Sucu su satar
Yaşamak için,
Herkes bir iş yapar.
Ütücü ütü yapar.
Yüncü yün satar
Yaşamak için,
Herkes bir iş yapar.

AYLAR

Bir yıl on iki aydır.
Sayması kolaydır.
İlk ayı ocak,
Son ayı aralıktır.

HAVA

Balık çıkmıyor kayığa.
Kuş konmuyor saçağa.
Havayı böyle kirletirsek
Hasret kalırız ışığa.
Güneş vurmuyor çiçeğe.
Su yaramıyor çileğe.
Havayı böyle kirletirsek,
Aş bulamayız yemeğe.

DOLMUŞ

Dolmuş geliyor dolmuş.
Dolmuşun rengi solmuş.
Bir de baktım dayıma,
Ne yaman şoför olmuş.
Dolmuşa binersin.
Benim kapıda inersin.
Annem beni sorarsa.
Şimdi gelecek dersin.

PİSİ PİSİ

Gel pisi pisi.
Var mı senin gibisi?
Çok uzaklara gitme,
Geliyor Fino' nun sesi
Pisinin miyavlaması.
Fino' nun havlaması.
İkisini de bastırdı,
Uzun kulağın anırması.

KEDİLER

Miyav miyav dediler
Hareketli kediler.
Pastamı yediler.
Alay eder gibi,
Bir de bana güldüler.
Yakamı da kaptılar.
Hemen oradan kaçtılar.
Çatıya çıktılar
Alay eder gibi,
Bir de bana baktılar.

YENİYIL

Yeniyıl gelsin.
Bizlere müjde versin.
Yeni yılda insanlar,
Mutlu olsun, mutlu kalsın.

SEVGİ

Kitap okuyanın
Kalem yazanın
Başarı çalışanın
Sevgi hepimizin
Akıl insanın
Kavga hayvanın
Şuna iyi inanın
Sevgi hepimizin

KIRMIZI BALIK

Kırmızı balık büyümüş mü?
Güzel güzel yüzmüş mü?
Ona bakan annesi,
Sevinerek gülmüş mü?
Dala kuş konmuş mu?
Orada yem bulmuş mu?
Karnı doyduktan sonra,
Güzel güzel uçmuş mu?

ÇOK ÇALIŞTIK

Babam eve gelecek mi?
Bize para verecek mi?
Çok çalıştık diye,
Bizi yine sevecek mi?
Annem bebek yapacak mı?
Kulağına küpe takacak mı?
Çok çalıştık diye,
Bize top alacak mı?

Öznur SİMAV